Techniki akwizycji wymagań mają na celu wspieranie inżynierów wymagań w procesie akwizycji, aby mogli dostarczyć jak najbardziej kompletne i zrozumiałe wymagania. Wybór odpowiedniej techniki zależy od wielu czynników, które muszą zostać uwzględnione przez inżyniera wymagań podczas procesu akwizycji.
W praktyce w trakcie akwizycji wymagań stosuje się różne techniki, aby ograniczyć ryzyko pominięcia lub złego zinterpretowania wymagań. Każda z technik ma swoje słabe i mocne strony. Słabe strony jednej techniki mogą być zrównoważone przez inną technikę.
Czynniki wpływające na wybór technik akwizycji wymagań:
- Rodzaj pozyskiwanych wymagań (podstawowe, pożądane, powodujące ekscytację)
- Ograniczenia czasowe i budżetowe, a także ograniczenia dostępności interesariuszy
- Doświadczenie inżyniera wymagań dotyczących wykorzystania określonej techniki
- Szanse i zagrożenia dla projektu
Techniki ankietowe mają na celu pozyskanie precyzyjnych i obiektywnych informacji do interesariuszy dotyczących wymagań na tworzony system. Do technik ankietowych należą wywiady i kwestionariusze. Założeniem technik ankietowych jest to, że interesariusze są w stanie wyraźnie przekazać swoją wiedzę oraz będą w stanie poświęcić odpowiednią ilość czasu i nakładu pracy na przekazanie tej wiedzy. Techniki ankietowe są sterowane przez inżyniera wymagań i polegają na zadawaniu pytań interesariuszom, co może doprowadzić do pominięcia lub zastąpienia ich głównych zainteresowań dotyczących tworzonego systemu.
Podczas wywiadów inżynier wymagań zadaje wcześniej przygotowane pytania interesariuszowi lub grupie interesariuszy i na bieżąco dokumentuje odpowiedzi na te pytania. Jeżeli odpowiedzi na pytania są nie jasne, niewystarczające lub powiększają obszar zainteresowań mogą zostać na bieżąco doprecyzowane przez inżyniera wymagań poprzez nowe pytania, które pozwolą na uściślenie wymagań oraz na odkrycie wymagań podświadomych. Największym minusem wywiadów jest to, że są bardzo czasochłonne.
Technika oparta o kwestionariusze polega na przygotowaniu i udostępnieniu interesariuszom szeregu pytań zamkniętych i/lub otwartych, na które interesariusze muszą odpowiedzieć. Do tego celu możliwe jest zastosowanie ankiet udostępnionych on-line. Zastosowanie techniki opartej o kwestionariusze pozwala na zebranie dużej ilości informacji w krótkim czasie i przy niedużych kosztach. Przy dobrze zaprojektowanych pytaniach możliwe jest pozyskanie wiedzy od interesariuszy, którzy w bezpośredniej rozmowie nie są w stanie jednoznacznie przekazać swojej wiedzy oraz dostarczyć oceny proponowanych rozwiązań. Największym minusem tej techniki jest to, że za jej pomocą można definiować wymagania, które inżynier wymagań zna lub przypuszcza ich wystąpienie oraz brak szybkiej informacji zwrotnej od interesariuszy.
Techniki kreatywne służą do tworzenia innowacyjnych wymagań, wyznaczających i inicjalizujących wizję systemu i pozyskiwania wymagań powodujących ekscytację. Techniki kreatywne natomiast nie najlepiej się nadają do określania wymagań na niskim poziomie szczegółowości dotyczących zachowania systemu.
Do technik kreatywnych należą:
- Burza mózgów
- Paradoks burzy mózgów
- Zmiana perspektywy
- Techniki analogii
Burza mózgów polega na zbieraniu pomysłów i propozycji od jej uczestników. Burza mózgów przeprowadzona jest w określonym przedziale czasowym w grupach od 5 do 10 osób. Wszystkie pomysły są dokumentowane przez moderatora grupy bez ich oceny oraz dyskusji na ich temat. Zaproponowane pomysły mogą zostać wykorzystane przez innych uczestników burzy mózgów do tworzenia nowych idei lub modyfikacji tych pomysłów. Po zakończeniu burzy mózgów zaproponowane rozwiązania są poddawane analizie. Do zalet burzy mózgów należy możliwość pozyskania dużej liczby pomysłów w krótkim czasie oraz możliwość rozszerzenia tych pomysłów przez współpracę uczestników spotkania. Ta technika jest najbardziej efektywna, kiedy jest w nią zaangażowana duża liczba ludzi z różnych grup interesariuszy. Burza mózgów jest mniej efektywna, kiedy biorą w niej udział ludzie o znacznie różnych predyspozycjach do dominacji oraz gdy dynamika grupy jest pomieszana.
Paradoks burzy mózgów różni się od „normalnej” burzy mózgów tym, że zbierane są wydarzenia, które nie powinny wystąpić. Po zakończeniu burzy grupa identyfikuje działania zaradcze, które spowodują zminimalizowanie ryzyka wystąpienia tych zdarzeń. Podczas tej techniki identyfikowane są zdarzenia, które mogą w negatywny sposób wpłynąć na projekt. Zalety i wady zastosowania tej techniki są takie same jak w przypadku zwykłej burzy mózgów.
Techniki zmiany perspektywy i analogii opiszę w kolejnym wpisie.
Tekst zainspirowany książką: Klaus Pohl, Chris Rupp „Requirements engineering fundamentals : a study guide for the Certified Professional for Requirements Engineering exam : foundation level”, IREB compliant Wydawnictwo: Rocky Nook Inc, 2011
